دواپس، از ترکیب دو کلمه توسعه و عملیات تشکیل شده و مجموعه‌ای از روش‌ها، فرایندها و ابزارهایی است که با تمرکز بر ارتباطات و همکاری بین تیم‌های توسعه دهنده و عملیات ارزش‌های تولید شده را به مشتریان نهایی می‌رساند. مهندس DevOps شخصی است که پیچیدگی توسعه محصول را کاهش داده و شکاف بین تیم‌های توسعه دهنده و عملیاتی را نیز از بین می‌برد. تسلط به مباحث ci و cd، اتوماسیون و هماهنگ سازی تیم‌ها و ابزارها، رهبری و پیاده‌سازی DevOps و… جزء وظایف مهندسین دواپس به شمار می‌آیند. امروزه بازار کار مهندسی دواپس در ایران و جهان رو به رشد است. برای آشنایی با مسیر یادگیری دواپس و کسب اطلاعات کامل در رابطه وظایف مهندسین این حوزه، در ادامه با ما باشید.

دواپس چیست؟

دواپس از دو کلمه Development یعنی توسعه و Operation یعنی عملیات تشکیل شده و هدف اصلی دواپس ایجاد هماهنگی بین تیم‌های عملیاتی و تیم‌های توسعه دهنده می‌باشد. از مهندسین و متخصصین DevOps برای هماهنگی بهتر، توسعه و آزمایش از طریق اتوماسیون، ساده سازی فرآیندهای ادغام و استقرار یاری گرفته می‌شود. استفاده از دواپس دارای مزایایی می‌باشد که عبارتند از:

•   خلاقیت و نوآوری
•   رضایت مشتریان
•   صرفه‌جویی در هزینه‌ها
•   افزایش کارایی و کیفیت محصول
•   کاهش ریسک شکست
•   پیش بینی شکست یا موفقیت پیش از تولید محصول
•   رفع مشکلات و چالش‌ها
•   بهبود سرعت ارائه محصول
•   رفع سریع مشکلات نرم‌افزاری

تفاوت بین Agile  و DevOps

Agile به نوعی یک رویکرد چابک است که تاکید آن بر تکرار در تمامی بخش‌های تولید می‌باشد. برای تولید یک محصول با روش Agile نیاز است که فرایند تولید به بخش‌های کوچک تقسیم شده و هر یک از آن‌ها تا رسیدن به خروجی مورد نظر، به طور مداوم تکرار شوند. در نهایت این بخش‌های کوچک با یکدیگر ادغام شده و با یکپارچه سازی این بخش‌ها، محصول نهایی تولید گردد. اما، روش اساسی در رویکرد دواپس، افزایش ارتباط بین تیم‌های توسعه دهنده و تیم‌های عملیاتی می‌باشد. در روش دواپس تاکید بر انتشار و تست مداوم محصول است و این موضوع تفاوت اصلی میان Agile و DevOps می‌باشد. علاوه بر این اجایل و دواپس از نظر مهارت‌های تیمی، اندازه تیم، مدت زمان، نحوه بازخورد، هدف و… نیز با هم متفاوت هستند. علاوه بر تفاوت‌ها این دو با یکدیگر شباهت‌هایی نیز دارند که مهمترین آن‌ها عبارتند از:

•   تاکید بر آزمایش اتوماسیون
•   تمایل به بهره‌وری کسب و کار
•   هموارسازی راه برای مشارکت قدرتمند
•   الهام گیری از فلسفه مشترک کار

مهندس دواپس چه کسی است؟

مهندس دواپس یک متخصص فناوری اطلاعات می‌باشد که با تیم توسعه نرم‌افزار، برنامه نویسان، اپراتورهای سیستم و تمامی افراد در حوزه IT در ارتباط است. مهندس دواپس مهارت‌های فنی بالایی دارد و با داشتن این مهارت‌ها به تیم‌های توسعه و عملیات کمک می‌کند تا ارتباط و همکاری بهتری داشته باشند. به عبارتی ساده‌تر مهندس DevOps به شخصی گفته می‌شود که به چرخه عمر توسعه نرم‌افزار تسلط کامل دارد و دانش گسترده‌ای از ابزارهای اتوماسیون برای توسعه خطوط دیجیتال را نیز داشته باشد. یک مهندس دواپس باید توانایی مدیریت زیرساخت IT  مطابق با کد نرم‌افزاری پشتیبانی شده داشته باشد. مهندس دواپس در رتبه‌بندی ۵۰ شغل برتر Glassdoor آمریکا، رتبه دوم را کسب کرده و هدف اصلی آن کوتاه کردن چرخه توسعه نرم‌افزار، افزایش دفعات به روز رسانی‌ و برنامه‌ریزی برای دستیابی به نسخه‌های قابل اعتمادتر می‌باشد. یک مهندس دواپس باید بر مهارت‌های تسلط داشته باشد که برخی از مهمترین آن‌ها عبارتند از:

مهارت‌های فنی

منظور از مهارت‌های فنی، مدیریت پروژه کدنویسی و مدیریت سرور می‌باشد. مهندس دواپس به عنوان فردی که مسئول ایمنی و عدم بروز مشکل در نرم‌افزار یک شرکت است، باید دائماً بر تمامی مراحل نظارت کرده و تسلط کامل داشته باشد. کد نویسی نیز یکی دیگر از مهارت‌های فنی است که البته ممکن است برخی از مهندسان دواپس این کار را انجام ندهند. اما مهندسان دواپس باید بر اصول زبان برنامه نویسی تسلط داشته باشند. همچنین این مهندسان باید شبکه‌ها و سرورهای یک شرکت را مدیریت کنند.

مهارت‌های محل کار

مهندسین دواپس برای موفقیت در محل کار خود باید مهارت‌هایی اعم از ارتباطات قوی، کوچینگ، انعطاف پذیری و… داشته باشند. زیرا مهندسین باید بتوانند با پشتیبانی فنی از اعضای تیم توسعه دهنده و تیم عملیاتی، بین آن‌ها ارتباط مستمر برقرار کنند. همچنین مهندسین باید شکاف‌های موجود در مجموعه را شناسایی کرده و از طریق استخدام کارکنان جدید یا آموزش‌های کارکنان فعلی، آن‌ها را رفع کنند.

شرح وظایف کارشناس  DevOps

مهندس DevOps باید مسئولیت‌ها و وظایفی را به درستی انجام دهد که از جمله مهم‌ترین مسئولیت‌ مهندس دواپس در سازمان عبارتند از:

•   طراحی و تحلیل و ارزیابی مسائل مربوط به خودکارسازی
•   تسلط به مباحث ci و cd
•   رهبری و پیاده‌سازی DevOps
•   انتشار ویژگی‌ها و امکانات جدید و اطمینان از ثبات محصول پس از انتشار
•   اتوماسیون و هماهنگ سازی تیم‌ها و ابزارها
•   توسعه کدهای جدید و آزمایش آن‌ها
•   شناسایی ایرادات امنیتی موجود در سیستم و رفع آن‌ها
•   گزارش دوره‌ای باگ‌ها و اشکالات موجود

مسیر یادگیری دواپس

مهندسین و کارشناسان DevOps برای آموزش و یادگیری باید مسیری را طی کرده و مهارت هایی را بیاموزند که عبارتند از:

یادگیری گیت و سایر ابزارها

مقاله “زنجیره ابزار DevOps” را نیز بخوانید!

از جمله مهم‌ترین و ضروری‌ترین ابزارها برای مهندسین DevOps، گیت است که افراد باید به آن تسلط کافی داشته باشند. گیت یک ابزار مدیریتی نسخه‌های مختلف از یک اپلیکیشن و ردیابی و زیر نظر گرفتن تغییرات آن می‌باشد. البته علاوه بر ابزار گیت، یک مهندس باید به سایر ابزارها نیز تسلط داشته باشد.

یادگیری یک زبان برنامه نویسی

متخصصین و مهندسین دواپس باید حداقل به یک زبان برنامه نویسی تسلط کامل داشته باشند. زیرا از زبان برنامه نویسی در فرایند خودکار سازی و نوشتن اسکریپت‌های مرتبط با آن استفاده می‌شود. سه زبان اصلی برنامه نویسی که بیشتر متخصصین و مهندسین دواپس به آن تسلط دارند، شامل موارد زیر هستند:

•   پایتون
•   جاوا
•   Go  

 یادگیری لینوکس و اسکریپت نویسی

یادگیری لینوکس و اسکریپت نویسی یکی دیگر از اساسی‌ترین موضوعات برای مهندسین دواپس به شمار می‌آید. در واقع تمامی متخصصین و مهندسین دواپس باید به سیستم عامل لینوکس تسلط کامل داشته باشند. مهندسین با یادگیری لینوکس می‌توانند به مدیریت کاربران، مجازی‌سازی و… تسلط داشته باشند. در مسیر یادگیری DevOps، مهندسین برای بهبود توانایی در نوشتن فرایندهای خودکار سازی شده، باید با زبان bash در محیط لینوکس نیز آشنا شوند.

آموزش شبکه و امنیت

تمامی مهندسین دواپس باید با شبکه‌های کامپیوتری و نحوه کار با آن‌ها نیز آشنا شوند تا از این طریق بتوانند مشکلات و چالش‌های به وجود آمده را برطرف کنند. آموزش شبکه و کنترل امنیت به چگونگی پیکربندی فایروال کمک کرده و مهندسین می‌توانند فرایندهای عملیاتی شرکت را مدیریت کنند. در واقع این موضوع به آن‌ها کمک می‌کند تا در صورت مواجهه با مشکلات، راه حل های بهتری پیدا کنند.

یادگیری مدیریت سرور

به فرایندی که در آن زیرساخت‌های سرور را مانیتور، بررسی و تعمیر می‌کنند؛ مدیریت سرور گفته می‌شود. مدیریت سرور اهداف خاصی را دنبال می‌کند که عبارتند از:

•   کاهش از کار افتادن سرور
•   کاهش نرخ Downtime
•   کاهش احتمالات نفوذ
•   برقراری امنیت

یادگیری کانتینرها

به واحدهای نرم‌افزاری یکپارچه که تمامی مواردی که برای اجرای اپلیکیشن نیاز دارد را نگهداری می‌کنند، کانتینر گفته می‌شود. مهندسین با استفاده از کانتینرها به اجرا و استقرار اپلیکیشن‌ها سرعت می‌بخشند. برای تکنولوژی کانتینر معمولاً مهندسین از ابزار داکر استفاده می‌کنند.

 یادگیری Container Orchestration

به فرایندی که با استفاده از آن استقرار، مدیریت، مقیاس دهی و شبکه سازی در کانتینرها خودکارسازی می‌شود، ارکستراسیون کانتینر گفته می‌شود. مهندسین باید تسلط کامل به این موضوع داشته باشند و در این زمینه می‌توانند از ابزاری به نام کوبرنتیز استفاده کنند.

یادگیری ci و cd

ci  و cd شیوه‌ای برای خودکارسازی فرایند تحویل و استقرار اپلیکیشن‌ها می‌باشند. این دو کلمه مخفف Continuous Deployment و Continuous Integration هستند و با یادگیری این دو می‌توان کل فرایند و چرخه را به صورت خودکار پیش برد. وظیفه اصلی ci ادغام کردن تغییرات جدید و وظیفه اصلی cd استقرار می‌باشد. پیاده سازی هر یک از این تکنیک‌ها جزء وظایف مهندسین دواپس به شمار می‌آید و مهندسین باید به آن‌ها تسلط کاملی داشته باشد.

یادگیری مانیتورینگ

زیر نظر گرفتن تمامی پروسه‌های توسعه و استقرار اپلیکیشن‌ها را مانیتورینگ می‌گویند. مانیتورینگ شامل برنامه‌ریزی‌های اولیه، توسعه تا ادغام، تستینگ، استقرار و… می‌شود. اهمیت مانیتورینگ زمانی افزایش پیدا می‌کند که اپلیکیشن‌ها در مرحله اجرا بوده و به مشتریان سرویس دهند. در زمان سرویس دهی به مشتریان نیاز است تا به طور مداوم اپلیکیشن‌ها و زیرساخت‌ها را بررسی نموده و در صورت بروز مشکل، آن‌ها را فورا رفع کرد.

تقویت مهارت‌های مدیریتی مشارکتی

مهندسین دواپس باید مهارت‌های مدیریتی مشارکتی را دارا بوده و بتوانند به عنوان یک مربی و راهنما بین تیم‌های توسعه دهنده و عملیاتی همکاری و ارتباط ایجاد کنند. در واقع مهندسین با افراد زیادی در ارتباط هستند و باید مهارت ارتباطی، مدیریتی و… خود را تقویت کنند.

بازار کار مهندس دواپس در ایران

برخلاف سال‌های گذشته امروزه در اغلب وب سایت‌های استخدام، شرکت‌ها و سازمان ها به دنبال مهندسین و متخصصین دواپس هستند. این موضوع بیانگر آن است که بازار مهندسی دواپس در ایران رو به رشد بوده و فرصت‌های زیادی برای استخدام مهندسین دواپس در سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف وجود دارد. بازار کار مهندس دواپس در جهان نیز بسیار خوب است به طوری که میانگین درآمد سالانه و حقوق مهندس دواپس در کشورهایی اعم از: آمریکا، کانادا، انگلیس و… بین ۷۹ الی ۱۴۵ هزار دلار می‌باشد.

جمع بندی

هدف اصلی دواپس ایجاد هماهنگی بین تیم‌های عملیاتی و توسعه دهنده سازمان می‌باشد که مهندسین و متخصصین این حوزه وظیفه هماهنگی بین این تیم‌ها را بر عهده دارند. توانایی رفع ایرادات رایج در نرم‌افزارها، تسلط به مباحث ci وcd، رهبری و پیاده‌سازی دواپس و.. جزء وظایف مهندسین DevOps به شمار می‌آیند. مهندسین این حوزه باید به زبان برنامه نویسی، انواع ابزارها، کانتینرها، مانیتورینگ و… تسلط داشته باشند. شما عزیزان اگر علاقمند آموزش در این حوزه هستید و یا سوالی دارید، می‌توانید با همکاران ما ارتباط برقرار کرده و با آموزش‌های دواپس آشنا شوید.

منابع:

1. https://parsdev.com/blog/agile-vs-devops
2. https://7learn.com/blog/what-is-devops
3. https://www.zoomit.ir/fundamental-science/400196-whats-devops/
4. https://developersho.com/blog/what-is-devops
5. https://www.mobinhost.com/mag/what-is-devops/
6. https://7learn.com/blog/what-is-devops
7. https://hamravesh.com/blog/how-to-become-devops-engineer/#chra_dwaps_mhm_ast
8. https://blog.faradars.org/%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3-%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%BE%D8%B3-%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%85/#%d9%85%d9%87%d9%86%d8%af%d8%b3-%d8%af%d9%88%d8%a7%d9%be%d8%b3-%da%a9%db%8c%d8%b3%d8%aa-%d8%9f-2
9. https://parsdev.com/blog/how-to-become-a-devops-engineer
10.                     https://blog.asax.ir/devops-market/
11.                     https://sananetco.com/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3-%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%BE%D8%B3-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA/

۱۲.                                                                                                                   https://sananetco.com/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D8%A7%D9%BE%D8%B3/