دعوا و جنگ میان وب سرورهای مختلف در دستیار مدیریت سرور میتواند یک گزینه برای دولوپرها و مدیران سرور باشد. در این مقاله از پچیم قصد داریم تا مقایسه خوبی از nginx و apache داشته باشیم.
وب سرور چیست؟
وبسرور (Web Server) یک نرمافزار است که درخواستهای ارسال شده از سمت کلاینتها (معمولاً مرورگرها) را دریافت کرده و صفحات وب یا منابع دیگر مانند تصاویر و فایلهای متنی را به کلاینتها ارسال میکند. وظیفه اصلی وبسرور ارائه محتوا و خدمات مرتبط با وب به کاربران است.
عملکرد اصلی یک وبسرور به صورت زیر است.
۱. دریافت درخواست: وبسرور دریافت درخواستهای HTTP (معمولاً از طریق پورت ۸۰ برای HTTP و پورت ۴۴۳ برای HTTPS) از کلاینتها یا دیگر سرورها میکند.
۲. پردازش درخواست: سرور مورد نظر را از درخواست استخراج کرده و به تصمیمات مختلفی مانند اجرای اسکریپتهای سمت سرور (مثل PHP یا Python)، خواندن فایلهای از پیش تعریف شده، ترجمه URL، اجرای عملیات پایگاه داده و … برای تولید محتوا پرداخته و به کلاینت ارسال میکند.
۳. ارسال پاسخ: سرور به صورت HTTP Response به کلاینت پاسخ میدهد، این پاسخ ممکن است شامل اطلاعاتی مانند هدرهای HTTP، محتوا (صفحههای وب یا فایلهای مورد نیاز) و کدهای وضعیت HTTP (مثل ۲۰۰ OK یا ۴۰۴ Not Found) باشد.
وبسرورها معمولاً در محیطهای تولیدی برای ارتباط با کلاینتها و ارائه خدمات وب به کار میروند. نمونههایی از وبسرورهای معروف شامل Apache HTTP Server، Nginx، Microsoft IIS (Internet Information Services) و LiteSpeed میباشند. هر کدام از این وبسرورها ویژگیها و عملکردهای مختلفی دارند و ممکن است بر اساس نیازها و شرایط خاص، انتخاب گردند.
Nginx چیست؟
Nginx یکی از معروفترین وبسرورها و همچنین یک میانافزار (Reverse Proxy) است که برای ارائه خدمات وب و مدیریت ترافیک وبسایتها استفاده میشود. این نرمافزار به شکل متنباز (open source) و با مجوز BSD منتشر میشود و به دلیل عملکرد سریع و قابلیتهای پیشرفتهای که ارائه میدهد، بسیار محبوب در جهان توسعه وب و مدیریت سرورهای وب شده است.
ویژگیهای مهم Nginx عبارتند از:
- ۱. عملکرد با سرعت بالا: Nginx به خصوص در مواجهه با بارهای ترافیک بالا و اتصالهای همزمان زیاد، عملکرد عالی دارد. این ویژگی آن را به یک انتخاب مناسب برای وبسایتها و برنامههایی با ترافیک بالا تبدیل کرده است.
- ۲. مصرف منابع پایین: Nginx به عنوان یک وبسرور با مصرف منابع بهینه شناخته میشود، که به معنایی کمترین استفاده از منابع سختافزاری برای اجرا است.
- ۳. مدیریت تنظیمات آسان: تنظیمات Nginx به صورت فایلهای متنی انجام میشود و به راحتی قابل خواندن و تغییر دادن است.
- ۴. معماری ماژولی: Nginx به شکل معماری ماژولی ساخته شده است، که به معنایی قابلیت اضافه کردن ماژولها و افزونههای مختلف به سرور است. این امکان به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا ویژگیهای اضافی را به Nginx افزوده و سفارشیسازی کنند.
- ۵. پشتیبانی از معماری Reverse Proxy: Nginx به عنوان یک میانافزار نیز استفاده میشود و به توانایی مدیریت ترافیک و پروکسیگذاری بین سرورها (Proxy Server) و توزیع بار (Load Balancer) میپردازد.
- ۶. پشتیبانی از پروتکلهای مدرن و امنیت: Nginx از پروتکلهای مدرن مانند HTTP/2 و HTTPS پشتیبانی میکند و امکانات امنیتی مانند SSL/TLS را فراهم میکند.
به دلیل ویژگیهای فوق، Nginx به عنوان یک انتخاب محبوب برای مدیریت وبسایتها و برنامههای وب با ترافیک بالا و عملکرد با سرعت بالا در دنیای توسعه وب مورد استفاده قرار میگیرد.
Apache چیست؟
Apache یکی از معروفترین و پراستفادهترین وبسرورها در دنیا است. این نرمافزار به صورت متنباز (open source) توسعه داده شده و به دلیل انعطافپذیری، پایداری، و اکوسیستم گستردهٔ ماژولها و پلاگینها، برای ایجاد و مدیریت وبسایتها و برنامههای وب استفاده میشود.
ویژگیهای مهم Apache عبارتند از:
- ۱. پایداری: Apache به عنوان یک وبسرور پایدار شناخته میشود و از مدتها پیش در حال استفاده در محیطهای تولیدی و تجاری است.
- ۲. اکوسیستم گسترده: Apache به شکل ماژولها (Modules) و پلاگینها قابلیتهای متنوعی را ارائه میدهد، که از طریق آن میتوان ویژگیهای اضافی را به سرور افزود.
- ۳. مدیریت تنظیمات پیشرفته: Apache به مدیران اجازه میدهد تا تنظیمات مختلفی را به صورت پیشرفته و دقیق انجام دهند. از جمله قابلیتهای پیشرفته در این فرآیند، مدیریت با فایلهای .htaccess و ایجاد قوانین اختصاصی برای کنترل درخواستهای وب است.
- ۴. پشتیبانی از متدهای مختلف پروتکل HTTP: Apache از متدهای مختلف پروتکل HTTP مانند HTTP/1.1 و HTTP/2 پشتیبانی میکند.
- ۵. پشتیبانی از امنیت: Apache امکانات امنیتی مختلفی را برای محافظت از وبسایتها و اطلاعات حساس ارائه میدهد. از جمله این امکانات میتوان به پشتیبانی از SSL/TLS و ماژولهای امنیتی مانند mod_security اشاره کرد.
- ۶. توزیع بار (Load Balancing): Apache به عنوان یک میانافزار نیز مورد استفاده قرار میگیرد و قابلیت توزیع بار بین چند سرور را داراست.
Apache به عنوان یک وبسرور کلاسیک و معتبر به مدت سالها برای میزبانی و ارائه وبسایتها و برنامههای وب مورد استفاده قرار گرفته است و هنوز هم در بسیاری از محیطهای تولیدی و تجاری به عنوان یک انتخاب قدرتمند در نظر گرفته میشود.
انتخاب بین Nginx و Apache
انتخاب بین Nginx و Apache وابسته به نیازها و شرایط خاص شما میباشد. هر دو سرور وب عالی هستند و ویژگیها و مزایا و معایب خود را دارند. برای تصمیمگیری بهتر، باید نیازهای وبسایت یا برنامه خود را در نظر بگیرید و با مزایا و معایب هر یک آشنا شوید:
مزیت های Nginx نسبت به آپاچی
- ۱. عملکرد با سرعت بالا: Nginx به عنوان یک وب سرور ایجاد شده برای کنترل تعداد زیادی از اتصالهای همزمان، به خصوص در مواجهه با بارهای بالا عملکرد عالی دارد.
- ۲. مصرف منابع پایین: Nginx معمولاً نیاز به منابع کمتری دارد تا Apache و برای وبسایتهای با ترافیک زیاد مناسبتر است.
- ۳. مدیریت تنظیمات آسان: تنظیمات Nginx اغلب به صورت پیکربندیهای فایل متنی انجام میشود که میتواند برای مدیریت و نگهداری آسانتری ایجاد کند.
- ۴. پشتیبانی از HTTP/2: Nginx از طراحی بهینهتری برای پشتیبانی از HTTP/2 برخوردار است که میتواند سرعت بارگذاری صفحات وب را افزایش دهد.
مزیت های Apache نسبت به nginx
- ۱. اکوسیستم گسترده: Apache از طریق ماژولها و پلاگینها قابلیتهای بسیاری را ارائه میدهد و از اکوسیستم گستردهای از ابزارها و منابع مشتق شده استفاده میکند.
- ۲. قدرتهای پیشرفته مدیریت تنظیمات: Apache به شما اجازه میدهد تا تنظیمات به صورت چابکانه و پیشرفتهای انجام دهید و میتوانید قوانین مختلفی را برای روتینگ و پردازش درخواستها تعریف کنید.
- ۳. پشتیبانی از .htaccess: Apache به وسیله فایلهای .htaccess به شما اجازه میدهد تا تنظیمات و قوانین وبسایت خود را به سادگی و در هر زمان تغییر دهید.
- ۴. پشتیبانی از متدهای مختلف پروتکل HTTP: Apache از متدهای مختلف پروتکل HTTP مانند HTTP/1.1 و HTTP/2 پشتیبانی میکند.
مقایسه جدولی انجین ایکس و آپاچی
ویژگی |
Nginx | Apache |
نوع مجوز |
BSD | Apache License |
عملکرد با سرعت بالا | بله |
متوسط |
مصرف منابع پایین |
بله | متوسط |
مدیریت تنظیمات آسان |
بله | بله |
پشتیبانی از معماری Reverse Proxy |
بله | بله |
مدیریت با فایلهای .htaccess |
خیر (معمولاً) |
بله |
پشتیبانی از ماژولها و پلاگینها | بله |
بله |
پشتیبانی از HTTP/2 | بله |
بله |
پشتیبانی از متدهای مختلف پروتکل HTTP |
بله | بله |
پشتیبانی از امنیت و SSL/TLS | بله |
بله |
پشتیبانی از توزیع بار (Load Balancing) | بله |
بله |
پشتیبانی از متدهای مختلف اتصال (protocols) | HTTP, HTTPS, SMTP, POP3, IMAP |
HTTP, HTTPS, SMTP, POP3, IMAP, FTP |
نتیجه گیری
بنابراین، انتخاب بین Nginx و Apache باید بر اساس نیازهای خاص شما و تجربه شما انجام شود. اگر نیاز به عملکرد سریعتر و مصرف منابع کمتر دارید، Nginx مناسبتر خواهد بود.
اگر از اکوسیستم و قدرتهای پیشرفته برای مدیریت وبسایت خود استفاده میکنید، Apache ممکن است بهترین گزینه باشد.
همچنین، ممکن است در برخی موارد بهینهتر باشد که هر دو را با یکدیگر ترکیب کنید (مثلاً Nginx به عنوان وب سرور اصلی و Apache به عنوان وب سرور پشتیبانیکننده).
نظر شما درباره Nginx و آپاچی چیست؟ شما از کدام برای وبسرور استفاده میکنید؟ نظرات خود را از طریق کامنت های همین مطلب باما درمیان بگذارید.