اگر به حوزه برنامه نویسی علاقه مند هستید، احتمالا کلمه دواپس را زیاد شنیده‌اید اما، ممکن است که ندانید دواپس چیست. دواپس از دو کلمه Development و Operation به معنی توسعه و عملیات تشکیل شده است. دواپس می‌تواند بین تیم توسعه نرم‌افزار و تیم عملیاتی، ارتباط و همکاری ایجاد کند. مهندس دواپس یک متخصص فناوری اطلاعات IT است که با تیم توسعه نرم‌افزار، برنامه نویسان، اپراتورهای سیستم و… در ارتباط است. مهندس دواپس باید مهارت فنی، مهارت حل مسئله، مهارت مدیریت زمان و… را داشته باشد تا بتواند ارتباط و همکاری را بین تیم‌ها ایجاد کند. اگر به شغل کارشناسی دواپس یا مهندسی دواپس علاقه دارید، برای کسب اطلاعات کامل در این حوزه در ادامه مطلب با ما باشید.

معرفی شغل کارشناس دواپس

کارشناس دواپس باید بتواند ارتباط موثری بین بخش توسعه و بخش عملیات ایجاد کرده و آن‌ها را با یکدیگر هماهنگ کند. کارشناس دواپس وظایف مختلفی را بر عهده دارد و هر فردی برای استخدام در این شغل، به مهارت‌ها و ویژگی‌هایی نیاز دارد که از جمله مهم‌ترین مهارت‌ها برای مهندس دواپس عبارتند از:

تحصیلات

مهندسین دواپس باید یک مدرک کارشناسی در رشته برنامه نویسی، علوم کامپیوتر یا حوزه مرتبط با مهندسی داشته باشند. افراد علاقمند به این شغل، باید اطلاعات خود را در حوزه کامپیوتر گسترش دهند. بدین منظور افراد می‌توانند در دوره‌های آموزشی شرکت کرده و با کسب مدرک و گواهینامه‌های این دوره‌ها، رزومه خوبی نیز داشته باشند. البته برخی از کسب و کارها برای استخدام دواپس کار به مدرک کارشناسی ارشد نیاز دارند. طبیعتا حقوق دریافتی مهندسین دواپسی که مدرک کارشناسی ارشد دارند بیشتر از مهندسین با مدرک کارشناسی است.

کارآموزی

افرادی که به شغل مهندسی دواپس علاقمند هستند، باید علاوه بر تحصیلات در دوره‌های کارآموزی نیز شرکت کنند. در واقع برخی از اطلاعات در حیطه کار به دست می‌آیند و افراد می‌توانند با شرکت در دوره‌های کارورزی و کارآموزی این اطلاعات فنی را به دست آورند. آن‌ها برای استخدام به عنوان کارشناس دواپس باید سه حوزه اصلی را تقویت کنند که شامل موارد زیر هستند:

1. سیستم‌های عامل: کارشناسان دواپس باید با سیستم‌های عامل ویندوز، اندروید، ios و… آشنا باشند. اما این افراد باید بر سیستم‌های عامل لینوکسی نیز تسلط داشته باشند. زیرا، لینوکس یک سیستم عامل متن باز است و بسیاری از فعالان حوزه فناوری اطلاعات IT آن را مورد استفاده قرار می‌دهند.
2. برنامه نویسی: برای ساخت سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها، مهندسین دواپس باید به مهارت برنامه نویسی تسلط داشته باشند و زبان‌های این حوزه را فرا بگیرند. اصلی‌ترین زبانی که یک کارشناس دواپس باید در حوزه برنامه‌نویسی به آن تسلط داشته باشد، زبان پایتون است. زیرا اغلب کارفرمایان، متقاضی برنامه نویسی با زبان پایتون هستند.
3. رایانش ابری: امروزه استفاده از فناوری ذخیره‌سازی یا محاسبات پردازش ابری، در حال گسترش است. لذا برای یک مهندس دواپس آشنایی با اصول اولیه این فناوری امری ضروری به شمار می‌آید. محبوب‌ترین سرویس‌های رایانش ابری نیز شامل: Azure ، گوگل کلود و سرویس وب آمازون هستند.

نقش دواپس در چرخه تولید نرم‌افزار چیست؟

برای تولید یک نرم‌افزار، دواپس نقش مهمی را ایفا می‌کند و در مراحل مختلف تولید از دواپس استفاده می‌شود که از جمله مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

برنامه‌ریزی

همواره مرحله اول تولید نرم‌افزار مربوط به برنامه ریزی است که در این حیطه مدیران و اعضای تیم توسعه نقش مهمی دارند. تمامی این افراد چشم اندازها و اهداف پروژه را پیش از تولید و توسعه نرم‌افزار باید مشخص کنند. در مرحله اول تولید نرم‌افزار مهندسین دواپس باید اقداماتی انجام دهند تا فشارهای وارده بر تیم کم شوند. در این مرحله از تولید نرم‌افزار، کارشناسان دواپس به دنبال پاسخ سوالاتی هستند که از جمله مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• سرویس‌های مختلف نرم‌افزار چگونه می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار نمایند؟
• چه پروتکل‌هایی برای ارتباط بین سرویس‌ها باید استفاده شوند؟
• آیا سخت‌افزارهای موجود پاسخگوی نیازها خواهند بود؟
• چگونه می‌توان از نرم‌افزار تولید شده پشتیبانی کرد؟

توسعه

پس از اتمام برنامه‌ریزی، مرحله توسعه نرم‌افزار آغاز می‌شود که در این مرحله تمامی اهدافی که در بخش پیشین تعیین شده بودند توسعه دهندگان، برنامه نویسی می‌کنند. در این بخش مهندسین دواپس باید تمامی ابزارهای مربوطه را به توسعه دهندگان ارائه کنند. البته مهندسین و کارشناسان دواپس در این مرحله باید بخش‌های مختلف کدهایی که توسعه دهندگان آن ها را نوشته‌اند را دریافت کرده و در کنار یکدیگر قرار دهند. مهندسین دواپس در این بخش باید به پاسخ برخی سوالات دست یابند که عبارتند از:

• چگونه باید عملکرد توسعه دهندگان را بهبود بخشید و به آن‌ها کمک کرد؟
• خروجی محیط نهایی نرم‌افزار و هماهنگی بین آن‌ها چگونه خواهد بود؟

آزمایش

در این مرحله نوبت به آزمایش و بازرسی می‌رسد که این کار توسط توسعه دهندگان، تست نویسان و کسانی که مسئول کنترل کیفیت محصول هستند، انجام می‌شود. در صورتی که این افراد کدهای نوشته شده را تست و آزمایش کرده و تایید نمایند، آن‌ها را با کدهای اصلی ادغام خواهند کرد. در این مرحله مهندسین دواپس می‌توانند با برخی ابزارها، انجام تست‌ها و آزمایش‌ها را خودکارسازی کنند. برخی از ابزارهای مورد استفاده در این حیطه عبارتند از:

• Bamboo
• Jenkins
• Drone

استقرار و انتشار

در این بخش تمامی کدهای نرم‌افزاری جهت اجرا بر روی سرورها قرار داده می‌شوند که به این کار Deployment یا استقرار گفته می‌شود. در این مرحله از تولید نرم‌افزار مهندسین دواپس با ابزارهای ci تلاش می‌کنند تا عملیات دیپلویمنت را خودکارسازی نمایند.

نگهداری و پشتیبانی

مرحله نهایی تولید نرم‌افزار، نگهداری و پشتیبانی نام دارد که در این بخش ایرادات سیستم پس از مرحله استقرار رفع می‌شوند. البته گاهی ممکن است که در این مرحله ویژگی‌های جدیدی نیز به نرم‌افزار اضافه گردند. مهندسین دواپس در این مرحله به دنبال پاسخ برای سوالات زیر هستند:

• ایرادات و مشکلات سیستم یا محصول چگونه باید شناسایی شوند؟
• ایرادات و مشکلات موجود سیستم چگونه به توسعه دهندگان اعلام شود؟
•  از طریق چه راهکارهایی ایرادات موجود در زیرساخت‌ها برطرف می‌شوند؟

شرح وظایف مهندس دواپس

مهندسین و کارشناسان دواپس، وظایف و مسئولیت‌هایی دارند که عبارتند از:

• برقراری ارتباط بین تیم‌های توسعه نرم‌افزار و تیم‌های عملیاتی
• امنیت و اتوماسیون فرایندها
• مدیریت زیرساخت‌ها
• پشتیبانی و رفع مشکلات نصب و راه‌اندازی زیر ساختار
• توسعه و تست نرم‌افزار
• رفع ایرادات رایج در سیستم‌های مختلف
• رصد مداوم تست‌های دوره‌ای و گزارش باگ
• پاسخگوی مداوم با سرعت عمل بالا

مهارت‌های مهندس دواپس

یک مهندس دواپس باید مهارت‌هایی را فرا گرفته باشد تا بتواند از سایر رقبا و همکاران، متمایز باشد. افراد متقاضی برای استخدام در این حیطه کاری، باید مهارت‌های خود را تقویت کرده و مهارت‌های جدیدی را نیز بیاموزند که از جمله مهم‌ترین مهارت‌ها برای استخدام دواپس کار عبارتند از:

مهارت‌های فنی

یک کارشناس شبکه باید توانایی نظارت بر تمامی حوزه‌های توسعه نرم‌افزار را داشته باشد. یک فرد به عنوان متقاضی کارشناس دواپس باید بتواند از تمامی ابزارها و زبان‌های مورد نیاز شرکت اطلاع داشته باشد.

مهارت‌های تحلیل و بررسی

یک مهندس دواپس باید دارای مهارت‌های تحلیل و بررسی بوده و بتواند در موقعیت‌های پیچیده، مشکلات احتمالی را شناسایی کرده و راه حل‌های موثری ارائه کند. از مهارت‌های تحلیل و بررسی اغلب در پروسه عیب یابی توسعه نرم‌افزار استفاده می‌شود.

مهارت حل مسئله

مهندسین دواپس باید بتوانند برای مشکلات مختلف، راه حل‌های خلاقانه‌ای را ارائه کنند. این مهارت‌ها به مهندسین دواپس کمک می‌کند تا در سریع ترین زمان، راه حل‌های مناسب را شناسایی کنند.

مهارت‌های ارتباطی

تمامی مهندسین در حوزه‌های مختلف مخصوصا مهندسین دواپس، باید مهارت‌های ارتباطی را فرا بگیرند و بتوانند به صورت شفاهی و کتبی با افراد در حرفه‌های مختلف، ارتباط برقرار کنند. کارشناسین دواپس باید از طریق مهارت‌های ارتباطی بتوانند اطلاعات را بین بخش توسعه و عملیات شرکت رد و بدل کنند.

مهارت‌های مدیریت زمان

از طریق مدیریت زمان، مهندسین دواپس می‌توانند مسئولیت‌ها و برنامه‌های خود را اولویت بندی کرده و بر اساس اولویت‌ها، وظایف خود را انجام دهند. عدم مهارت مدیریت زمان می‌تواند مشکلات بسیاری را برای یک مهندس ایجاد کند. زیرا، مهندسین این حوزه مسئولیت‌های بسیار زیادی دارند و ضروری است که بتوانند مسئولیت‌ها و برنامه‌های خود را به درستی، اولویت بندی کنند.

چگونه یک کارشناس دواپس شویم؟

افراد متقاضی برای استخدام به عنوان کارشناس دواپس باید مراحلی را طی کنند که شامل موارد زیر هستند:

اخذ مدرک تحصیلی

اولین و مهم‌ترین قدم برای مهندسی دواپس، اخذ مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد در رشته‌های علوم کامپیوتر، برنامه نویسی کامپیوتر یا حوزه‌های مرتبط است.

کسب تجربه

دواپس یک حرفه برای متخصصان ارشد تکنولوژی به شمار می‌آید و افرادی که می‌خواهند در این حوزه مشغول به کار شوند، ابتدا باید در موقعیت‌های شغلی مبتدیانه مثل متخصص پشتیبانی IT یا تکنسین IT مشغول به کار شوند.

رزومه سازی

در این مرحله افراد باید رزومه‌ای را مبتنی بر سابقه کاری و تجارب و مهارت‌های خود بسازند. افراد باید در هر جایگاهی که مشغول به کار بودند و یا هر دستاورد مرتبطی که داشتن را در رزومه خود یادداشت نمایند. ذکر تمامی گواهینامه‌ها و مدارک تحصیلی و فنی نیز در رزومه منجر به ایجاد وجه تمایز نسبت به سایر متقاضیان می‌شود.

پر کردن فرم‌های استخدام

مرحله آخر برای استخدام به عنوان یک مهندس دواپس، افراد باید در موقعیت‌های شغلی مختلف رزومه خود را ارسال کرده و فرم‌های مربوطه را پر کنند.

ابزارهای مورد نیاز یک مهندس دواپس چیست؟

• ابزارهای کاربردی بسیاری برای مهندسین دواپس وجود دارند که از جمله مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
• Apache
• Maven
• Got
• Jenkins
• Bamboo
• Docker
• Puppet

جمع‌بندی

دواپس مخفف دو کلمه Development به معنی توسعه و Operation  به معنی عملیات است. دواپس وظیفه دارد تا بین تیم‌های توسعه نرم‌افزار و عملیاتی، همکاری و هماهنگی ایجاد کند. امروزه افراد زیادی به شغل کارشناسی یا مهندس دواپس علاقه دارند که برای استخدام در این شغل، باید مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد در حوزه‌های کامپیوتری داشته باشند. علاوه بر این، متقاضیان برای استخدام دواپس کار باید مهارت‌های فنی، مهارت‌های ارتباطی، مهارت‌های مدیریت زمان و…. را نیز داشته باشند. مهندسین دواپس وظایف و مسئولیت‌های بسیاری از جمله: برقراری ارتباط بین تیم‌های توسعه نرم‌افزار و تیم‌های عملیاتی، مدیریت زیرساخت‌ها توسعه و تست نرم‌افزار و… دارند.

منابع:

1. https://developersho.com/blog/what-is-devops
2. https://virgool.io/@karan/%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3-devops-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%DA%86%D8%B7%D9%88%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3-devops-%D8%B4%D9%88%DB%8C%D9%85-uxdei5wvjdxc
3. https://karboom.io/mag/career-guides/%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3-devops#h_4637807241511628699152607
4. https://chabokan.net/blog/what-is-devops/